Choroby odzwierzęce związane z pracą w rolnictwie
28 sierpnia 2025
Choroby odzwierzęce (zoonozy) są to choroby zakaźne lub inwazyjne przenoszone ze zwierząt kręgowych na człowieka i w ograniczony sposób rozprzestrzeniające się między ludźmi. Zoonozy mogą być wywoływane przez wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki i robaki.
Choroby odzwierzęce występują szczególnie często w środowisku wiejskim, przy czym w naszych warunkach klimatycznych, sanitarnych, higienicznych i socjalnych mogą być wywoływane przez ponad 92 gatunki drobnoustrojów.
Zarazki i pasożyty wywołujące choroby odzwierzęce znajdują się w powietrzu, glebie, wodzie, kompoście, ściekach, gnojowicy, na powłokach i w narządach wewnętrznych zwierząt oraz w licznych produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Duże znaczenie przy ich rozprzestrzestrzenianiu się odgrywają produkty pochodzenia zwierzęcego (np. mięso, przetwory mięsne, mleko). Kontakt z nimi może stanowić źródło zakażenia. Ponadto zwierzęta chore mogą wydzielać i wydalać szkodliwe drobnoustroje z krwią, moczem, kałem, śliną i mlekiem. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową, pyłową, pokarmową, poprzez skórę i błony śluzowe.
Aby skutecznie przeciwdziałać chorobom przenoszonym przez zwierzęta, kluczowe jest przestrzeganie zasad higieny oraz korzystanie z odpowiednich środków ochronnych. Regularne mycie rąk po kontakcie ze zwierzętami, ich wydalinami, paszą czy sprzętem gospodarczym - to prosty, ale bardzo efektywny sposób na zredukowanie ryzyka zakażeń. Odpowiednia odzież robocza i obuwie przeznaczone do pracy przy obsłudze zwierząt muszą być regularnie zmieniane i prane oddzielnie od ubrań codziennych. Mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego powinny pochodzić z wiarygodnych źródeł oraz być właściwie przetwarzane. W celu zapewnienia bezpieczeństwa biologicznego i utrzymania czystości w gospodarstwie, kluczowe jest wprowadzenie właściwych procedur czyszczenia oraz dezynfekcji. Regularne mycie obór oraz sprzętu, który ma kontakt ze zwierzętami, pozwala skutecznie eliminować drobnoustroje i patogeny. Fundamentalną rolę w profilaktyce odgrywają również szczepienia ochronne.
Pamiętaj!
Zoonozy są realnym zagrożeniem w pracy rolnika, ale przy odpowiednich działaniach prewencyjnych ryzyko ich wystąpienia można znacząco ograniczyć. Świadomość, higiena i systematyczna profilaktyka to klucz do ochrony zdrowia własnego i najbliższych.
Magdalena Krasowska
Samodzielny inspektor
Placówka Terenowa KRUS w Lubaniu